Wśród objawów PTSD wymienia się powracające wspomnienia (obrazy, dźwięki) oraz tzw. flashbacki. Czym się różnią, jak je rozpoznać, jaki mają wpływ na osobę cierpiącą na PTSD?
W przypadku stresującego traumatycznego wspomnienia zachowujemy poczucie czasu, poczucie, że jesteśmy “tu i teraz”, jesteśmy więc świadomi, że jest to “tylko” wspomnienie. Piszę “tylko”, choć nie jest to chyba najlepsze sformułowanie, ponieważ takie wspomnienie może bardzo silnie wpłynąć na emocje – bardzo silnie podnieść poczucie stresu, przygnębienia, czy nawet przerażenia. Takie wspomnienie może być odtwarzane z perspektywy obserwatora lub z perspektywy osoby, która uczestniczyła w traumatycznym wydarzeniu (w tym drugim przypadku emocje są zazwyczaj silniejsze).
Flashback jest zaś takim rodzajem przypomnienia, w którym przenosimy się niejako “do” przeszłego traumatycznego wydarzenia. Zanika poczucie “tu i teraz”, a zatem osoba, nie jest w stanie określić, ile czasu upłynęło w teraźniejszości, ma także poczucie, że “to coś” co się wydarzyło, dzieje się znowu. Jest przekonana, że znów jest w traumatycznym czasie i miejscu i ponownie przeżywa traumę. Taki rodzaj wspomnienia wygląda jak film dokumentalny z traumatycznego wydarzenia, który nagrano tak, jakby kamera była oczami osoby poszkodowanej. Z zewnątrz osoba może wyglądać tak, jakby nie było z nią żadnego kontaktu.
Pamiętaj, że nawet jeśli flashbacki utrzymują się od wielu lat, protokół RTM pozwala na skuteczne i trwałe ich usunięcie.
